
Cơ chế hoạt động của cây nước nóng lạnh
Trước khi đi sâu vào nguyên nhân và cách sửa cây nước tại nhà khi không làm nóng/lạnh nước, bạn sẽ cần hiểu về cơ chế hoạt động của cây nước nóng lạnh bởi như vậy, bạn mới biết vấn đề nằm ở đâu.
Có hai loại cây nước nóng lạnh phổ biến tại Việt Nam.
- Loại đầu tiên là loại cây nước nóng lạnh làm bằng máy nén. Bộ phận tạo nước nóng là bầu chứa nước, sợi đốt, rơ-le khống chế nhiệt. Bộ phận làm nước lạnh là môi chất lạnh, dàn ngưng, dàn bay hơi, máy nén.
- Loại thứ hai là cây nước nóng lạnh dùng chip điện tử. Bộ phận làm nóng nước tương tự như với loại đầu tiên. Bộ phận làm lạnh bao gồm chip làm lạnh, mạch điện tử, quạt tản nhiệt, bầu chứa nước lạnh, cảm biến nhận nhiệt.
Tuy có cấu tạo phức tạp nhưng nguyên lý hoạt động của thiết bị lại tương đối dễ hiểu.
Khi lấy nước ở bên vòi nước nóng, lõi van bên trong mở ra, tạo đường dẫn cho nước. Nước trong bầu chứa chảy qua đường ống chịu nhiệt bên trong thân máy, lên đến vòi.
Ngay khi bạn gạt vòi, cảm biến nhiệt đo thấy nhiệt độ nước dưới 90°C (do nước nóng chảy ra) nên lập tức cấp điện cho thanh nhiệt để đun thêm, giữ nước luôn nóng khoảng 95°C. Khi đạt đến mức nhiệt này, rơ-le thứ nhất sẽ ngắt điện cấp để nhiệt độ không lên quá cao.
Tương tự với khi lấy nước ở bên vòi nước lạnh. Cảm biến nhiệt của ngăn lạnh luôn đo nhiệt độ nước. Khi nhiệt độ tăng (do bạn lấy nước, nước mới từ bình cấp vào),hệ thống làm lạnh sẽ tự bật lại để hạ xuống nhiệt độ cài đặt.
Cây nước nóng lạnh làm bằng công nghệ Block làm lạnh nước bằng gas bằng cách duy trì áp suất bay hơi và ngưng tụ của các môi chất làm lạnh. Cây nước nóng lạnh sử dụng chip điện tử hoạt động dựa trên việc giảm nhiệt độ chất bán dẫn, từ đó xử lý nhiệt độ nước phù hợp.
Tóm lại, trường hợp nước không nóng, thanh nhiệt, cảm biến nhiệt hoặc cầu chì nhiệt sẽ là vấn đề. Trường hợp nước không lạnh, máy nén, gas (rò rỉ) và cảm biến nhiệt sẽ là vấn đề.
Tại sao cây nước không làm nóng/lạnh nước?
Trước khi đi vào nguyên nhân sâu xa hơn, một trong những nguyên nhân phổ biến nhất có thể xảy ra khiến cây nước không làm nóng/lạnh nước là do vấn đề về nguồn điện. Đây cũng là vấn đề mà bạn có thể khắc phục.
Thông thường, máy móc và thiết bị điện ngừng hoạt động do không đủ hoặc thậm chí là không có điện. Để kiểm tra liệu đây có phải vấn đề của cây nước bạn sử dụng không, hãy đảm bảo rằng thiết bị được cắm chặt và đúng cách, kiểm tra phích cắm hoặc dây nguồn của cây nước để xem có bất kỳ vết cắn hoặc hư hỏng nào có thể gây hạn chế dòng điện không.
Bạn có thể kiểm tra ổ cắm bằng cách cắm thiết bị điện khác vào chung ổ để xem thiết bị đó có hoạt động không. Nếu có, ổ cắm hoạt động bình thường. Nếu dây nguồn hoặc phích cắm có dấu hiệu hư hỏng, bạn có thể sẽ phải thay dây và phích cắm để đảm bảo thiết bị có thể vận hành bình thường.
1. Cây nước không làm nóng nước
- Thanh nhiệt có thể bị hỏng do cặn vôi đóng bám lâu ngày làm giảm hiệu suất, khiến bộ phận này bị quá tải và cháy. Ngoài ra, sử dụng liên tục quá lâu mà không có thời gian “nghỉ” sẽ khiến vật liệu bên trong bị hư mòn nhanh hơn.
- Quá nhiệt đột ngột do thanh nhiệt hoạt động không ngắt kịp, cầu chì sẽ bị đứt để bảo vệ thiết bị. Nếu nguồn điện gia đình không ổn định, ví dụ như điện chập chờn lúc có lúc không hoặc tình trạng bật/tắt nguồn điện diễn ra thường xuyên, cầu chì nhiệt rất dễ bị chai.
- Cảm biến nhiệt khi ở môi trường ẩm ướt có thể bị ngấm nước, dẫn đến việc đo sai nhiệt độ nước. Có thể nhiệt độ nước chưa đạt đến 95°C nhưng do đo sai nên tín hiệu truyền đi là đã đạt đến mức nhiệt phù hợp để ngừng đun. Va đập, rung lắc (khi di chuyển cây nước) cũng có thể làm lệch cơ cấu cảm biến.
2. Cây nước không làm lạnh nước
- Máy nén bị hỏng: Giống với các thiết bị sử dụng máy nén khác như tủ lạnh, máy nén của cây nước có thể bị quá tải do hoạt động liên tục (lạnh quá sâu, chạy quá lâu) làm động cơ nóng quá độ.
- Rò rỉ gas: Rò rỉ gas xảy ra khi mối hàn kém chất lượng, để lâu ngày nên bị ăn mòn, ống đồng bị va đập làm gãy vỏ, gas thoát ra. Ngoài ra, bụi bẩn đóng bám lên cuộn dây ngưng làm giảm khả năng trao đổi nhiệt, làm áp suất gas tăng cao, hỏng van tiết lưu.
Có thể thấy các vấn đề trên liên quan trực tiếp tới các bộ phận nằm sâu trong cấu trúc của cây nước. Vì vậy, để người dùng, đặc biệt là những người không có kiến thức và kinh nghiệm sửa cây nước, có thể tự khắc phục vấn đề tại nhà là không đơn giản.
Do những rủi ro về an toàn khi sửa chữa, chúng tôi không khuyến khích người dùng tự sửa cây nước tại nhà. Thay vào đó, bạn nên liên hệ với chuyên gia sửa chữa cây nước nóng lạnh để được tư vấn và hỗ trợ.
Ngoài ra, tự sửa cây nóng lạnh có thể làm mất bảo hành của thiết bị. Nếu sau này bạn cần bảo dưỡng hay sửa chữa phức tạp hơn, bạn sẽ phải chi trả toàn bộ chi phí và điều này là thiệt thòi lớn cho người dùng.